Evrimi Anlamak kapsamlı ve anlaşılır evrim rehberiniz!

B1a:Misir ve yabani kuzeni

Git ve: kullan, ara
Evrim 101 İçindekiler << önceki | sonraki >>

Mısır ve Yabani Kuzeni: Islah Edilmiş Ekinlerde Vahşi Genler

Dallı budaklı gövdesi ve küçük koçanlarıyla teosinte bitkisi öyle pek bir ekonomik değeri varmış gibi görünmeyebilir. Ancak gerçekte ıslah edilmiş mısır pazarı için genetik bir altın madeni olabilir. Bilim insanları ıslah edilmiş mısır ile yabani teosintenin evrimsel olarak kuzen olduklarını keşfettiler. Araştırmalar Amerikan yerlilerinin ıslah edilmiş mısırı vahşi teosinteden yapay seçilim yoluyla ıslah ettiklerine işaret ediyor. Bu, teosintede bulunan genlerin mısır için de yararlı olabileceği anlamına geliyor.

B1a Resimler6.jpgB1a Resimler7.jpg

Mısır virüsleri, ürüne ve çiftliklerin kârına ciddi bir biçimde zarar verebilir. Örneğin, Mısır Klorotik Cücelik Virüsü (Maize Chlorotic Dwarf Virus) bitkileri bodur bırakarak verimi düşürür. Bu ve diğer virüslere dayanıklı bitkiler mısır yetiştiricileri için büyük bir nimettir.

Bu dirençli çeşitler eğer mevcut değillerse nasıl geliştirilebilir? Dirençli mısır çeşitleri genetik mühendislikle üretilebilirler ancak genetik mühendisleri gerçekte yeni genler yaratamazlar, sadece var olan genleri bir yerden başka bir yere taşıyabilirler. Bir mühendis ya da ıslahçı, virüse dirençli mısır çeşidi geliştirmek için dirençli genleri alabileceği bir kaynağa ihtiyaç duyar.

Z diplo earsmall.jpg

Bu durumda, evrimsel bakış açısı –mısırın geçmişi göz önüne alındığında- bilim insanlarına böyle genleri teosintede bulabileceklerini söylüyor. Her ne kadar görünüşte benzemeseler de evrimsel çalışmalar yabani teosinteyle evcil mısırın yakın akraba olduklarını gösteriyor.

1977 yılında Meksikalı biyolog Rafael Guzman Güney-Orta Meksika’da daha önce bilinmeyen bir teosinte türü Zea diploperennis (resimde görülüyor) keşfeder. Bu tür, evcil mısırı etkileyen yedi viral hastalığa dirençlilik sağlayan çok faydalı genler taşımaktadır. Bilim insanları bu genleri kullanarak virüslere dirençli mısır çeşitleri geliştirebilirler.

Islah edilmiş tarım ürünlerinin ve diğer organizmaların evrimsel tarihini anlamak bilim insanlarına değerli genetik çeşitlilik depolarını belirlemede yardımcı olur.





Önceki
Monokültür ve İrlandalıların Patates Kıtlığı: Genetik Çeşitlilik Eksikliğine İlişkin Vakalar


Sonraki
Genetik Çeşitlilik Sığınakları: Ekin zararlılarının evrimini kontrol etmek

Zea mays L. ssp. mexicana fotoğrafı Wisconsin Üniversitesi’nden Hugh İltis’e; ıslah edilmiş mısır fotoğrafı BYU Bitki ve Hayvan Bilimleri Bölümü’ne; Zea diploperennis fotoğrafı Hugh İltis’e aittir.

yazdırılabilir görünüm