Evrimi Anlamak kapsamlı ve anlaşılır evrim rehberiniz!

Evrim101:Makroevrim nedir

Git ve: kullan, ara


Evrim 101 İçindekiler << önceki | sonraki >>

Makroevrim nedir?

Makroevrim dendiğinde genelde kastedilen, tür seviyesinin üzerindeki evrimsel değişimlerdir. Örneğin kınkanatlılara makroevrimin merceğinden bakacak olursak, tek bir kınkanatlı türüne odaklanmayız. Bunun yerine yaşam ağacına uzaktan bakar, kınkanatlılar dalının yaşam ağacındaki konumu ve bu dalın genel çeşitliliği gibi soruları inceleriz.

Makroevrim, tek bir canlı türünden daha büyük ölçekteki canlı gruplarının geçirdiği evrimi ifade eder.

Makroevrim, evrimdeki en geniş çaplı eğilimleri ve dönüşümleri kapsar; memelilerin kökeni ve çiçekli bitkilerin ışınımı gibi. Makroevrimsel örüntüler, yaşamın tarihine geniş ölçekte baktığımızda karşımıza çıkan örüntülerdir.

Ancak kimse bize birinci ağızdan doğa tarihi kayıtları bırakmadı. Dolayısıyla makroevrimsel tarihçeyi ‘görmek’ o kadar da kolay olmayabilir. Bu durumda yaşamın tarihini yer biliminden, fosillerden ve yaşamakta olan organizmalardan edindiğimiz tüm verileri kullanarak yeniden oluştururuz.

Önce ‘hangi’ evrimsel olayların gerçekleştiğini anlar, daha sonra onların nasıl gerçekleştiklerini çözümlemeye çalışırız. Aynı mikroevrimde olduğu gibi, mutasyon, göç, genetik sürüklenme ve doğal seçilim gibi temel evrimsel mekanizmalar yaşamın tarihindeki büyük ölçekli örüntüleri açıklamamıza yardımcı olur.

Yaşamın tarihi, ana hatlarıyla...

Yeterli zaman tanındığı takdirde temel evrimsel mekanizmalar -yani mutasyon, göç (gen akışı), genetik sürüklenme ve doğal seçilim- büyük evrimsel değişimler yaratabilirler.

Makroevrimeq.gif

Mutasyon gibi bir sürecin, böceklerin hayret verici çeşitliliğini ortaya çıkarmada etkili olmaya yetmeyecek kadar küçük ölçekli olduğu ya da bir köpek ile çam ağacı arasındaki büyük farkı yaratabilecek denli geniş ölçekli bir etkiye sahip olmadığı düşünülebilir, ama aslında öyle değildir. Dünya üzerindeki yaşam 3,8 milyar yıldır mutasyonları biriktirmekte ve onları doğal seçilimin süzgecinden geçirmektedir. Bu kadar zaman, evrimin görkemli tarihini yazmaya yeter de artar bile.


Önceki
Makroevrim


Daha fazlasını keşfet!
Kanıtları nasıl yorumlarız?
Sonraki
Makroevrim örüntüleri

yazdırılabilir görünüm