Evrimsel biyologlar biz insanoğlunun canlılık tarihinde kendimize nasıl yer açtığımızı ve evrimsel süreçlerin bizleri nasıl biçimlendirdiğini anlamakla ilgilenirler. ınsanın evrimi üzerine bilimsel anlamda yoğun bir çalışma yürütülmektedir. Bunun bir sonucu olarak, bu konuya dair kavrayışımız hızla ilerlemektedir. Yeni kanıtların ortaya çıkması, hipotezler kurulması, bu hipotezlerin test edilmesi, doğrulanması, yanlışlanması ya da alınan sonuçlar doğrultusunda yeniden düzenlenmesi bu hızlı ilerleyişi sağlayan temel olaylardır.
Bizim dalımızın yeri neresi? Yaşam ağacı üzerinde insan
Bu ağaç, morfolojik ve genetik verilere dayanarak oluşturulmuştur. şempanzeler ve insanların oluşturduğu dal, DNA dizilimi bakımından sadece %1’lik bir farklılık taşımaktadır. Böylesi bir genetik benzerlik, bu iki primatın tam olarak nasıl ilişkilendirileceği sorusuna verilecek cevabı daha da zorlaştırmıştır. Ancak, yakın zamanda yapılan genetik çalışmalar, şempanze ve insanın, birbirinin yaşayan en yakın akrabası olduğunu güçlü bir şekilde ortaya koymaktadır.
İnsanlar nasıl evrilmiştir?
Bundan yaklaşık 6 milyon yıl önce Afrika’da, şempanze soyu ile bize ait olan soy birbirinden ayrıldı. Peki bu ayrılmadan sonra bize ne oldu? Hominid soyu, doğrudan Homo sapiens’e dönüşmedi. Bunun yerine, (soyu şimdi tükenmiş) bir çok hominidin oluşmasına kaynaklık etti. Bu akrabalarımızın fosillerini, el yapımı eşyalarını, hatta DNA’larını incelemek, bu karmaşık hominid ağacının nasıl evrildiğini ve günümüz insanının nasıl ortaya çıktığını anlamamızda bize yardımcı olmuştur.
Aşağıda, insanın tarihindeki bazı önemli olaylara yer verilmektedir. Yaklaşık bir tarihleme ile sunulan bu olaylar, insanın evrimi ile ilgili mevcut bulguları yansıtmaktadır:
| 1) 5 milyon yıl önce (myö): Afrika’da, atamızın soyu ile şempanze soyu arasında bölünme yaşandı. |
| 2) 4 myö: Hominid Australopithecus anamensis, şimdi Kenya olarak bilinen bölgede arka ayakları üzerinde doğrularak yürüdü. |
| 3) 3 myö: Australopithecus afarensis (“Lucy“) Afrika’da yaşadı. |
| 4) 2.5 myö: Bazı hominidler, taşları bileyerek keskin uçlu aletler yaptılar. Afrika’da yaşayan, tahminen dört ya da beş kadar hominid türü bulunuyordu. |
| 5) 2 myö: Homo dalının ilk üyeleri, nispeten iri sayılabilecek beyinlere sahiptiler ve Afrika’da yaşadılar. |
| 6) 1.5 myö: El baltaları kullanılmaya başlandı. Ayrıca, hominidler Afrika’nın dışına çıkarak, Asya ve Avrupa’nın büyük bir kısmına yayıldılar. Bu hominidlere Avrupa’daki Neandertal’lerin (Homo neanderthalensis) ve Asya’daki Homo erectus’un ataları da dahildi. |
| 7) 100,000 yıl önce: ınsan beyni aşağı yukarı bugünkü büyüklüğüne kavuştu. ılk Homo sapiens Afrika’da yaşadı. Onunla aynı zamanda, Homo neanderthalensis ve Homo erectus, Eski Dünya’nın başka bölgelerinde yaşadılar. |
| 8) 50,000 yıl önce: ınsan medeniyetleri mağara resimleri, takı ve süs eşyaları üretti, özenli cenaze törenleri düzenledi. Ayrıca, bazı insan grupları, coğrafi olarak Afrika’dan çıktılar. |
| 9) 25,000 yıl önce: : Diğer Homo türlerinin soyları tükendi, geriye sadece günümüz insanları olan Homo sapiens kaldı ve tüm Eski Dünya’ya yayıldı. |
Post Views: 46
