A9s:Kraliçe sayısı ve karınca kontrolü

İçindekiler

<< önceki

Kraliçe sayısı ve karınca kontrolü

Çevre koruma bilimciler S. invicta’nın çok kraliçeli kolonilere doğru evriminin, yerel böcek ve örümcekler için felaket olacağından endişe ediyorlar. Yoğun koloniler inşa eden ve diğer türlerle yarışta baskın görünen S. invicta’nın çok kraliçeli koloni biçimi, tek kraliçeli biçimden daha fazla zarar veriyor. Yaşam alanlarını ve yerel türleri S. invicta’dan korumak için ne yapabiliriz? Çevreciler, bu karıncanın evrimini inceleyerek elde edeceğimiz bilgilerin, onları ekolojik olarak denetim altında tutabilmek açısından bize yardımcı olacağını umuyorlar; ki bu, geçmişte başaramadığımız bir şey.

1960’larda ABD hükümeti ateş karıncalarına gerçek anlamda bir savaş ilan etti. İkinci Dünya Savaşı’nda kullanılan bombardıman uçakları kolonilerin üzerine karınca zehri dökmek için kullanıldı. Ne var ki pek çok bilim insanı bu yöntemin, istemeden de olsa ateş karıncalarına yardım ettiğinden ve yerel türlere zarar verdiğinden şüpheleniyor. Kolonilerin bombardımanında kullanılan zehir güçlüydü ve belirli bir türü hedef almıyordu. Ayrım gözetmeksizin yerel karıncaları ve ateş karıncalarını öldürdü. Fakat pek çok yerel türün aksine, ateş karıncaları afetlerden sonra daha çabuk kendilerine gelecek şekilde uyarlanım göstermiştir: Güney Amerika’da su baskınlarına meyilli alanlarda yaşayan ateş karıncaları, doğal afetlerden veya bir karınca zehri tufanından sonra bölgede popülasyonlarını hızla yeniden arttıracak şekilde evrilmişlerdir. Bu durumda, karınca zehri kullanıp yerel türleri öldürerek, ateş karıncalarına rekabetsiz bir ortam yaratıp, olanca hızlarıyla yeniden üreyerek çoğalmalarına fırsat tanımış olabiliriz.

Sel koşullarından, yüzen bir hasır oluşturup birlik olarak hayatta kalan bir ateş karıncası kolonisi

Aynı hatayı iki kere yapmak istemiyoruz. Çevreye bir sürü zehir boca etmek gibi bir “atom bombası” yaklaşımı sergilemek yerine, diğer türlere zarar vermeden sadece ateş karıncalarını kontrol edecek bir çözüm yani “gümüş bir mermi” kullanmak istiyoruz. Gp-9’u keşfetmek bilim insanlarının işte tam da bunu yapmasına yardımcı olabilir. Gp-9 ve karınca iletişiminde kullanılan diğer genler hakkındaki bilgilerinden yararlanarak bilim insanları, ateş karıncası kolonilerindeki iletişimi sekteye uğratıp onları etkisiz hale getirecek sentetik kokular yapabilirler. Hatta bu kokular, bir kolonideki karıncaların birbirleriyle savaşmasına; güçlü zehirlere gerek kalmadan bir koloninin “kendi kendini yok etmesine” bile sebep olabilir. Ateş karıncalarının, hem ait oldukları yer olan Güney Amerika’daki evrimini, hem de ABD’yi istilalarından sonraki evrimini inceleyerek, bilim insanları kolonilerin yayılmasının evrimsel, genetik ve ekolojik sebeplerini anladılar. Bu anlayış, bu zararlıyla ve gelecekteki diğer istilacılarla baş etmemize yardımcı olabilir.

Basit bir gen karmaşık bir davranış biçimi

Ana Sayfa

Yüzen ateş karıncası kolonisi fotoğrafı Bart Drees, Texas Ateş Karıncası Araştırma ve Yönetim Projesi, Texas A&M Üniversitesi.